یادگارهای امام هادی (علیه السلام)
1. سازمان وکالت
در پرتو نام این امام بزرگوار به یاد جریان عمومی و همیشگی هدایت الهی میافتیم که به عنوان یک سنت جاری، دائمی و باقی است. در پرتو نام این امام عزیز و بزرگوار به یاد یکی از اصلیترین نهادهای شیعی میافتیم که عبارت است از نهاد وکالت و نیابت از امام (علیه السلام)؛ کار بزرگی که مقدّمه آن از زمان امام جواد (علیه السلام) شکل گرفت و در زمان امام هادی (علیه السلام) مستقر شد به عنوان مقدّمه عصر غیبت تا مردم مهیا باشند که از طریق وکلا و نواب، ارتباطشان با حجت خدا برقرار بماند. به این ترتیب نقشه الهی برای استمرار هدایت در عصر غیبت توسط آن حضرت آماده شد. آنچه ما امروز به عنوان ولایت فقیه و مرجعیت میشناسیم، محصول همین طراحی ائمه هدی (علیهم السلام)، به ویژه امام هادی (علیه السلام) است که در زمان آن حضرت این قضیه تثبیت شد. در پرتو نام امام هادی (علیه السلام) به یاد این هدیه بزرگ الهی، یعنی ولایت فقیه با معنای وسیع و گستردهاش میافتیم. دلیل اصلی مخالفتهای عجیب و غریب دشمنان اهلبیت با امام هادی (علیه السلام) این است که با این طراحی راه آنها را سد کرده و مسیر اعتلای دوستان حضرت را فراهم آورد. امروزه ما بحمدالله بهرهمند هستیم و از نیابت تام برخوردار شدیم، این ویژگی عصر ما است. عصر ما، عصر ماه تمام نیابت است. شب هست، ولی روشن هست؛ مثل لیالی مقمره. در عصر غیبت وقتهایی داشتیم که خیلی تاریک بوده. شب غیبت گاهی خیلی تاریک است. ماه هلال بوده است. اما گاهی روشنتر بوده و در زمان ما در قله روشنایی و در اوج است. یعنی ماه شب چهارده نیابت و مرجعیت و وکالت را درک میکنیم که از آن به ولایت فقیه تعبیر میشود. خدای متعال را باید شکر کنیم که در چنین زمانی، آنهم در کانون درخشش این ماه تمام زندگی میکنیم.
2. زیارت جامعه کبیره
وقتی نام امام هادی (علیه السلام) برده میشود، در پرتو یاد آن بزرگوار به یاد چند یادگار گرامی آن حضرت میافتیم. به یاد جامعه کبیره میافتیم؛ این منظومه بزرگ امامشناسی که از مجموعههای فاخر و سرشار از معنویت و معرفت و نورانیت است. انسان در مورد جامعه کبیره نمیداند چه بگوید، از ابوابی که باز میکند، از افقگشایی که در ارتباط بین ما و ائمه هدی میکند، رمزگشاییهایی که دارد و... در این متن فاخر با آفاق تازهای از جایگاه، ویژگیها و صفات امام (علیه السلام) و حجت حق به نحو مطلق، و همچنین وظایفمان آشنا میشویم.
یاد امام هادی (علیه السلام) ما را به میهمانی این زیارتنامه بسیار عظیم و عجیب میبرد و واقعاً از میراثهای بسیار بزرگ است. باید از آن بهرهمند شد و با آن مأنوس بود. جوانها سعی کنند جامعه کبیره را حفظ کنند؛ چراکه جوشن کبیر امامت است.
3. زیارتنامه امیر المؤمنین (علیه السلام)
زیارتنامه مفصلی که از آن حضرت برای امیرالمؤمنین (علیه السلام) وارد شده نیز یک مجموعه عظیم بسیار گرانبها است و تأثیر عجیبی دارد. در علیشناسی مکتب روشنی است که پیش روی دوستان حضرت قرار دارد. مخصوصاً در روز غدیر یکی از بهترین متنها برای اینکه انسان با امیرالمؤمنین (علیه السلام) در آن روز ارتباط بگیرد و هم بهره معرفتی ببرد و هم بهره عاطفی و قلبی، همین متن فاخر است.
در حرم حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) با این متن امام هادی (علیه السلام) با حضرت سخن بگویید، که بسیار شیرین و جذاب است. من مزهاش را چشیدهام که میگویم خیلی شیرین است! باید با آن انس بگیرید، چون متن سنگینی است و از قبل باید انسان به آن مراجعه کند و بهرهمند شود تا بتواند در حرم علوی فیض ببرد.
4. عبدالعظیم حسنی
یاد امام هادی (علیه السلام) ما را به یاد حضرت عبدالعظیم حسنی نیز میاندازد؛ یکی از یادگارهای گرامی آن بزرگوار که شعبهای از لطف الهی و فیض ربانی است که در دسترس اهالی ری و تهران قرار گرفته است. انسان در شأن این محدث عالیقدر، فقیه نامدار، مجاهد کبیر، کریم عالیمقام و امامزاده واجب التعظیم چه میتواند بگوید؟ امام علی النقی (علیه السلام) به ایشان فرمود: «مَرْحَبا بكَ يا أبا القاسمِ، أنتَ وليُّنا حقّا؛[1] خوش آمدى، اى ابو القاسم! تو بهراستى دوستدار ما هستى». یاد حضرت عبدالعظیم ما را به یاد آن خاطره شیرین میاندازد که خدمت امام هادی رسید و گفت: من عقایدم را خدمت شما تقدیم میکنم، ببینید درست است یا نه؟ به این ترتیب درس بزرگی به همه داد که انسان مؤمن مرتب مراقب عقایدش است و آنها را خدمت امام عرضه میکند تا از درستی عقایدش مطمئن شود. به هر ترتیب، عبدالعظیم حسنی عقایدش، از توحید تا رسالت، امامت و معاد همه را عرضه کرد و حضرت ضمن تأیید آن فرمودند: «أنتَ وليُّنا حقّا». عبدالعظیم حسنی شخصیت بزرگی است که زیارت او ما را کربلایی میکند و پاداش زیارت حسینی را نصیب ما میکند؛[2] لذا زیارت او را باید قدر دانست. ایشان تربیتشده امام هادی (علیه السلام) هستند. من در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم، بیشتر حس سامرایی دارم. با آنکه ثواب زیارت سیدالشهدا را دارد، اما اتصال به مقام شامخ امام هادی (علیه السلام) برای من خیلی شیرین است و در حرم احساسم سامرایی است تا کربلایی. انشاءالله خدای متعال توفیقش را مکرر نصیبمان کند. مجاور و همسایه حضرتیم، ولی متأستفانه محرومیت زیاد داریم و حظمان کم است. بعضیها که اهل مراقبتند، هر وقت که برایشان ممکن شود، به زیارت میروند و فیض میبرند.
علاوه بر آن حضرت، از امامزادگان و بزرگانی که آنجا هستند، بهره ببرید که آنان ستارگان بر گرد خورشید درخشان هستند. مرحوم آیتالله شاهآبادی از جمله کسانی است که در آنجا دفن است. باطن اتفاقات زمانه ما، آقای شاهآبادی است؛ چراکه پشت صحنه شخصیت امام راحل است. شخصیتی مثل آیتالله مجتبی تهرانی، خیلی بزرگ، عظیم، عزیز، منور، روشن و هدایتکننده است. یاد حاج آقا مجتبی دلها را روشن میکند. حتماً با آثار ایشان مأنوس باشید. بزرگانی که آنجا دفن هستند، یکی از یکی بهتر، درخشانتر، نورانیتر و تربیتکنندهتر هستند. آنجا استاد عالیقدر ما آیتالله خوشبخت و مرحوم آیتالله مهدوی کنی نیز هستند. اگر بخواهیم همه کسانی را که در آنجا دفن هستند، نام ببریم، فهرستی طولانی میشود.
[1] . محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج3، ص268.
[2] . امام هادي (عليه السلام) به مردي از اهالي ري كه به زيارت امام حسين (عليه السلام) رفته بود، فرمودند: «أما إنَّكَ لَو زُرتَ قَبرَ عَبدِالعَظيم عِندَكمُ لَكُنتَ كَمَن زارَ الحُسَينَ (عليه السلام)؛ اگر قبر عبد العظيم را در شهر خود زيارت كني، چنان است كه گويي امام حسين (عليه السلام) را زيارت كردهاي». ابن قولویه، كامل الزيارات، ص۳۲۴.